Kwestie dotyczące zasad stwierdzania zgonu i wypisywania kart zgonu uregulowane są w ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 23 poz. 295 ze zm.) – a konkretnie art. 11 ust. 3 przedmiotowej ustawy oraz w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza ( t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 21 poz. 204 ze zm.).
Z dniem 1 marca 2015 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie wzoru karty zgonu (Dz.U. z 2015 r., poz. 231). Od tego dnia każdy lekarz stwierdzający zgon jest obowiązany stosować nowy formularz – stanowiący załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Obowiązujące zasady dotyczące stwierdzania zgonu:
Podmiot uprawniony do stwierdzenia zgonu – Zgodnie z dyspozycją art. 43 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty – osobą uprawnioną do stwierdzenia zgonu jest lekarz, który po osobistym badaniu stwierdza zgon oraz jego przyczyny i wypisuje kartę zgonu.
Stwierdzenie zgonu jest obowiązkiem lekarza, który ostatni w okresie 30 dni przed dniem zgonu udzielał choremu świadczeń lekarskich.
Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. I tak:
- gdy nie ma lekarza zobowiązanego do wystawienia karty zgonu w myśl powyższych reguł, (tj. takiego, który na 30 dni przed śmiercią udzielał choremu świadczeń lekarskich),
- gdy jest lekarz, który w ciągu 30 dni przed śmiercią udzielał choremu świadczeń lekarskich, lecz mieszka dalej niż 4 km od miejsca, gdzie znajdują się zwłoki,
- gdy jest lekarz, który w ciągu 30 dni przed śmiercią udzielał choremu świadczeń lekarskich ale z innych (niż wymienione powyżej) uzasadnionych przyczyn czy choroby nie może dokonać oględzin zwłok w ciągu 12 godzin od chwili wezwania,
to wówczas kartę zgonu wystawia:
- lekarz, który stwierdził zgon po wezwaniu do nieszczęśliwego wypadku czy nagłego zachorowania,
- lekarz lub starszy felczer albo felczer sprawujący opiekę nad rejonem, w którym znajdują się zwłoki (przy czym obecnie nie funkcjonuje już pojęcie „sprawowania opieki zdrowotnej nad rejonem”),
Lekarz, który stwierdza zgon, zobowiązany jest do:
- ustalenia tożsamość zwłok i dokonania osobiście oględzin;
- przeprowadzenia wywiadu wśród osób z otoczenia osoby zmarłej w celu ustalenia okoliczności, w których zgon nastąpił;
- zapoznania się z dokumentami dotyczącymi stanu zdrowia danej osoby w okresie poprzedzającym zgon.;
- jeżeli nie ma podejrzeń co do zgonu z przyczyn naturalnych – wystawić kartę zgonu.